Έχει
καμία σχέση η άγρια ζωή, τα λιοντάρια, τα τεράστια φίδια, τα εντελώς
απειλητικά μυρμήγκια – δολοφόνοι, οι ύαινες και οι τίγρεις, με τον
άνθρωπο της πόλης;
Φαινομενικά καμία. Αυτός έχει μάθει σε ένα ήπιο περιβάλλον, ελεγχόμενο από κάθε άποψη και αντιμετωπίζει άλλους κινδύνους. Αυτούς που ο άνθρωπος δίπλα στην άγρια φύση ίσως δεν διανοήθηκε ποτέ πως υπάρχουν.
Όλα αυτά φαινομενικά όμως. Όσο φαινομενικά μπορεί κάποιος να χαρακτηρίσει έναν άνθρωπο φίλο ή εχθρό χωρίς να έχει ψάξει βαθιά μέσα στην ψυχή του, τι κρύβει. Μπορεί για παράδειγμα κάποιος να νομίζεις πως είναι φίλος γιατί σου είπε δύο κουβέντες την στιγμή που ακριβώς τις χρειαζόσουν, κι εκείνος βρέθηκε εκεί, αυτήν ακριβώς την στιγμή. Μπορεί πάλι να γίνει κάποιος εχθρός σου, γιατί βρέθηκε σε εντελώς ακατάλληλη ώρα για κείνον ή για σένα στο δρόμο σου. Κατά τα άλλα ίσως και να είναι ένας χρυσός άνθρωπος, που μαζί του χωρίς να το ξέρεις σε δένουν περισσότερα από όσα σε χωρίζουν.
Μπορούν δύο άνθρωποι, από δύο διαφορετικούς κόσμους, με μερικές χιλιάδες μίλια να χωρίζουν την πηγή λήψης των εμπειριών τους και περισσότερα από είκοσι χρόνια τις ημερομηνίες γέννησης τους, να γίνουν φίλοι ξαφνικά;
Στο βαθμό που ο ένας ανακαλύπτει πράγματα για τον άλλον, με γοργούς ρυθμούς, σαν να θέλουν να καλύψουν την χαμένη απόσταση, τα χρόνια που δεν γνωρίζονταν, όσο γίνεται πιο γρήγορα.
Έναν τέτοιο άνθρωπο, στα πενήντα μου πια, ανακάλυψα τελευταία και δεν είναι άλλος από τον κύριο Χριστόφορο Παπαχαραλάμπους, τον συγγραφέα του εξαιρετικού βιβλίου- αφήγησης- δημόσιας εξομολόγησης με τον ομολογουμένως περίεργο τίτλο: “Οψέποτε - Στη γη του Γαλάζιου Νείλου”. Οι πολλοί και καλοί του φίλοι, οι άνθρωποι που τον περιστοιχίζουν πολλά πολλά χρόνια, τον φωνάζουν Άκη, όπως τον φώναζαν και οι γονείς, οι συγγενείς και όσοι τον γνώριζαν, στην μακρινή και άγνωστη Αιθιοπία, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε. Σε πόλεις και χωριά που μόλις γνώρισα μέσα από την λεπτομερή του αφήγηση. Εικόνες που με προικοδότησε ο κος Χριστόφορος (για μένα, σε ένδειξη σεβασμού για έναν άνθρωπο που μέχρι πριν να διαβάσω το βιβλίο του ήξερα ελάχιστα πράγματα για κείνον), με ιδιαίτερη μαεστρία και μια απλότητα σαν να καθόταν απέναντί μου εξιστορώντας μου ιστορίες από την περασμένη του ζωή.
Αυτή ακριβώς την αίσθηση είχα όσο διάβαζα το : “Οψέποτε - Στη γη του Γαλάζιου Νείλου”, τον κύριο Χριστόφορο να μου εξιστορεί πράγματα που τον αφορούν, να μου τα σερβίρει σαν ένα μπισκότο, που όμως πρώτα είχε βουτήξει στο συναίσθημα και τις μνήμες. Τις προσωπικές του μνήμες. Με θάρρος, αυτογνωσία και ειλικρίνεια.
Φαινομενικά καμία. Αυτός έχει μάθει σε ένα ήπιο περιβάλλον, ελεγχόμενο από κάθε άποψη και αντιμετωπίζει άλλους κινδύνους. Αυτούς που ο άνθρωπος δίπλα στην άγρια φύση ίσως δεν διανοήθηκε ποτέ πως υπάρχουν.
Όλα αυτά φαινομενικά όμως. Όσο φαινομενικά μπορεί κάποιος να χαρακτηρίσει έναν άνθρωπο φίλο ή εχθρό χωρίς να έχει ψάξει βαθιά μέσα στην ψυχή του, τι κρύβει. Μπορεί για παράδειγμα κάποιος να νομίζεις πως είναι φίλος γιατί σου είπε δύο κουβέντες την στιγμή που ακριβώς τις χρειαζόσουν, κι εκείνος βρέθηκε εκεί, αυτήν ακριβώς την στιγμή. Μπορεί πάλι να γίνει κάποιος εχθρός σου, γιατί βρέθηκε σε εντελώς ακατάλληλη ώρα για κείνον ή για σένα στο δρόμο σου. Κατά τα άλλα ίσως και να είναι ένας χρυσός άνθρωπος, που μαζί του χωρίς να το ξέρεις σε δένουν περισσότερα από όσα σε χωρίζουν.
Μπορούν δύο άνθρωποι, από δύο διαφορετικούς κόσμους, με μερικές χιλιάδες μίλια να χωρίζουν την πηγή λήψης των εμπειριών τους και περισσότερα από είκοσι χρόνια τις ημερομηνίες γέννησης τους, να γίνουν φίλοι ξαφνικά;
Στο βαθμό που ο ένας ανακαλύπτει πράγματα για τον άλλον, με γοργούς ρυθμούς, σαν να θέλουν να καλύψουν την χαμένη απόσταση, τα χρόνια που δεν γνωρίζονταν, όσο γίνεται πιο γρήγορα.
Έναν τέτοιο άνθρωπο, στα πενήντα μου πια, ανακάλυψα τελευταία και δεν είναι άλλος από τον κύριο Χριστόφορο Παπαχαραλάμπους, τον συγγραφέα του εξαιρετικού βιβλίου- αφήγησης- δημόσιας εξομολόγησης με τον ομολογουμένως περίεργο τίτλο: “Οψέποτε - Στη γη του Γαλάζιου Νείλου”. Οι πολλοί και καλοί του φίλοι, οι άνθρωποι που τον περιστοιχίζουν πολλά πολλά χρόνια, τον φωνάζουν Άκη, όπως τον φώναζαν και οι γονείς, οι συγγενείς και όσοι τον γνώριζαν, στην μακρινή και άγνωστη Αιθιοπία, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε. Σε πόλεις και χωριά που μόλις γνώρισα μέσα από την λεπτομερή του αφήγηση. Εικόνες που με προικοδότησε ο κος Χριστόφορος (για μένα, σε ένδειξη σεβασμού για έναν άνθρωπο που μέχρι πριν να διαβάσω το βιβλίο του ήξερα ελάχιστα πράγματα για κείνον), με ιδιαίτερη μαεστρία και μια απλότητα σαν να καθόταν απέναντί μου εξιστορώντας μου ιστορίες από την περασμένη του ζωή.
Αυτή ακριβώς την αίσθηση είχα όσο διάβαζα το : “Οψέποτε - Στη γη του Γαλάζιου Νείλου”, τον κύριο Χριστόφορο να μου εξιστορεί πράγματα που τον αφορούν, να μου τα σερβίρει σαν ένα μπισκότο, που όμως πρώτα είχε βουτήξει στο συναίσθημα και τις μνήμες. Τις προσωπικές του μνήμες. Με θάρρος, αυτογνωσία και ειλικρίνεια.
Ο καθένας
φυσικά διαβάζει με τα δικά του μάτια και μεταφράζει ότι διαβάζει
σύμφωνα με τις εμπειρίες του καταλήγοντας σε διαφορετικά συμπεράσματα.
Όμως όλοι οι αναγνώστες αυτού του αφηγήματος είμαι σίγουρος θα
καταλήξουν σε δύο τρία κοινά τέτοια συμπεράσματα.
Η φυσική ευγένεια του κου Χριστόφορου αποτυπώνεται με τον καλύτερο και πιο ολοκληρωμένο τρόπο εδώ. Σε οτιδήποτε και αν αναφέρεται ακόμη και στο πλέον δυσάρεστο για εκείνον πράγμα, διακρίνει κανείς εκείνη την λεπτότητα του ανθρώπου που δεν θέλει να προσβάλει, να δημιουργήσει ενόχληση ή αρνητικό συναίσθημα.
Ανακατεμένος με όλες τις φυλές του Αβραάμ, δείχνει να μην ενοχλείται καθόλου από την διαφορετική καταγωγή του καθενός, το θρήσκευμα, την γλώσσα ή το χρώμα της επιδερμίδας του. Κάτι που σήμερα έχουμε τόση μα τόση ανάγκη. Να βλέπουμε τους ανθρώπους ως πλάσματα και οντότητες και όχι σαν κάτι άλλο. Και ναι, ο φίλος μου ο κος Χριστόφορος, ίσως να μην το έχει αντιληφθεί, γιατί το θεωρεί τόσο φυσιολογικό, αλλά αυτό το διατύπωσε με τον καλύτερο τρόπο.
Στα δικά μου μάτια τουλάχιστον.
Ξεχωριστό κεφάλαιο, όπως για κάθε ενήλικα άνδρα, τα ερωτικά σκιρτήματα, το σώμα που πολλές φορές μεγαλώνει δυσανάλογα με το μυαλό και την ωριμότητα του. Μπορεί κανείς να αναπολήσει τις αντίστοιχες ερωτικές του παιδικές και αθώες περιπέτειες, σε ώριμη πια ηλικία, να νοσταλγήσει, να κλάψει ίσως μερικές φορές από συγκίνηση. Ως ώριμος άντρας όμως, που στο μυαλό του παραμένει μυστήριο το πως σκέφτονται οι γυναίκες , μικρές και μεγάλες. Ας με συγχωρήσουν οι φίλες αναγνώστριες, αλλά από την γέννησή μας μέχρι τα βαθιά μας γεράματα, δύο πράγματα δεν πρόκειται να αντιληφθούμε επαρκώς στην γυναικεία φύση. Ένα τον πολύπλοκο τρόπο που σκέφτονται και δύο τον λόγο που κουβαλούν όλα όσα κουβαλούν σε μια τσάντα που κρέμεται διαρκώς στον ώμο τους. Γεννιόμαστε και πεθαίνουμε με αυτήν την απορία, διαχρονικά.
Η φυσική ευγένεια του κου Χριστόφορου αποτυπώνεται με τον καλύτερο και πιο ολοκληρωμένο τρόπο εδώ. Σε οτιδήποτε και αν αναφέρεται ακόμη και στο πλέον δυσάρεστο για εκείνον πράγμα, διακρίνει κανείς εκείνη την λεπτότητα του ανθρώπου που δεν θέλει να προσβάλει, να δημιουργήσει ενόχληση ή αρνητικό συναίσθημα.
Ανακατεμένος με όλες τις φυλές του Αβραάμ, δείχνει να μην ενοχλείται καθόλου από την διαφορετική καταγωγή του καθενός, το θρήσκευμα, την γλώσσα ή το χρώμα της επιδερμίδας του. Κάτι που σήμερα έχουμε τόση μα τόση ανάγκη. Να βλέπουμε τους ανθρώπους ως πλάσματα και οντότητες και όχι σαν κάτι άλλο. Και ναι, ο φίλος μου ο κος Χριστόφορος, ίσως να μην το έχει αντιληφθεί, γιατί το θεωρεί τόσο φυσιολογικό, αλλά αυτό το διατύπωσε με τον καλύτερο τρόπο.
Στα δικά μου μάτια τουλάχιστον.
Ξεχωριστό κεφάλαιο, όπως για κάθε ενήλικα άνδρα, τα ερωτικά σκιρτήματα, το σώμα που πολλές φορές μεγαλώνει δυσανάλογα με το μυαλό και την ωριμότητα του. Μπορεί κανείς να αναπολήσει τις αντίστοιχες ερωτικές του παιδικές και αθώες περιπέτειες, σε ώριμη πια ηλικία, να νοσταλγήσει, να κλάψει ίσως μερικές φορές από συγκίνηση. Ως ώριμος άντρας όμως, που στο μυαλό του παραμένει μυστήριο το πως σκέφτονται οι γυναίκες , μικρές και μεγάλες. Ας με συγχωρήσουν οι φίλες αναγνώστριες, αλλά από την γέννησή μας μέχρι τα βαθιά μας γεράματα, δύο πράγματα δεν πρόκειται να αντιληφθούμε επαρκώς στην γυναικεία φύση. Ένα τον πολύπλοκο τρόπο που σκέφτονται και δύο τον λόγο που κουβαλούν όλα όσα κουβαλούν σε μια τσάντα που κρέμεται διαρκώς στον ώμο τους. Γεννιόμαστε και πεθαίνουμε με αυτήν την απορία, διαχρονικά.
Υπάρχουν
μερικά πράγματα που αενάως λειτουργούν και σε αφήνουν εμβρόντητο, όταν
ανακαλύπτεις την ύπαρξή τους. Λύνουν το μυστήριο που σε κάνει να
αναρωτιέσαι “τι με δένει με αυτόν τον άνθρωπο”; Αυτόν τον άγνωστο
άνθρωπο, που δεν έχουμε ζήσει απολύτως τίποτα μαζί. Που μας χωρίζουν
περισσότερο από δύο δεκαετίες ζωής και εμπειρίες αταίριαστες .
Έμεινα εμβρόντητος με την αγάπη του νεαρού τουλάχιστον κου Χριστόφορου, για τις πάστες “νουγκατίνες”. Θυμήθηκα την εποχή που σε περίπου ίδια ηλικία αλλά πολλά χρόνια αργότερα, δεν αντιμετώπιζα κανένα πρόβλημα στην επιλογή του γλυκού που θα έτρωγα με την παρέα μου στο μεγάλο ζαχαροπλαστείο της πόλης. Οι άλλοι σκοτώνονταν για την τελευταία σοκολατίνα που διέθετε, ενώ εγώ κατασταλαγμένος δεν ξέμενα ποτέ. Μια πάστα νουγκατίνα. Απλό.
Τυχαίο θα πει κάποιος και δικαίως, αλλά πόσο τυχαίο μπορεί να θεωρηθεί πως ας πούμε η προετοιμασία μιας σχολικής γιορτής με οδήγησε στον πρώτο μεγάλο μου εφηβικό έρωτα; Πόσο τυχαίο ότι βρέθηκα αργότερα στην Κρήτη, κατατάσσοντας την στην ψυχή μου ως “πατρίδα” μου, πόσο τυχαίο που παράτησα τις όποιες σπουδές μου, για να κάνω την επαγγελματική μου τύχη στο εμπόριο, πόσο τυχαίο αργότερα που γλίτωσα από του χάρου τα δόντια γιατί μια άγνωστη φωνή με προφύλασσε από σοβαρά ατυχήματα; Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Που συμφωνήσαμε σε πολλά από την αρχή της πρώτης μας γνωριμίας (ηλεκτρονικής) με τον κο Χριστόφορο, που μου δόθηκε η ευκαιρία αργότερα να τον γνωρίσω δια ζώσης, που χάρηκε και χάρηκα πολύ από αυτήν την γνωριμία δεν είναι τυχαίο.
Όταν πρωτοκράτησα αυτό το βιβλίο στα χέρια μου, από ένστικτο και μόνο, ένιωσα τα συναισθήματά του να ξεχειλίζουν πριν καν το διαβάσω. Μπορεί να το ένιωσαν κι άλλοι. Αλλά οι περισσότεροι ήταν οι φίλοι του Άκη, ενώ εγώ ήμουν ο άγνωστος “χ” για τον κο Χριστόφορο.
Έμεινα εμβρόντητος με την αγάπη του νεαρού τουλάχιστον κου Χριστόφορου, για τις πάστες “νουγκατίνες”. Θυμήθηκα την εποχή που σε περίπου ίδια ηλικία αλλά πολλά χρόνια αργότερα, δεν αντιμετώπιζα κανένα πρόβλημα στην επιλογή του γλυκού που θα έτρωγα με την παρέα μου στο μεγάλο ζαχαροπλαστείο της πόλης. Οι άλλοι σκοτώνονταν για την τελευταία σοκολατίνα που διέθετε, ενώ εγώ κατασταλαγμένος δεν ξέμενα ποτέ. Μια πάστα νουγκατίνα. Απλό.
Τυχαίο θα πει κάποιος και δικαίως, αλλά πόσο τυχαίο μπορεί να θεωρηθεί πως ας πούμε η προετοιμασία μιας σχολικής γιορτής με οδήγησε στον πρώτο μεγάλο μου εφηβικό έρωτα; Πόσο τυχαίο ότι βρέθηκα αργότερα στην Κρήτη, κατατάσσοντας την στην ψυχή μου ως “πατρίδα” μου, πόσο τυχαίο που παράτησα τις όποιες σπουδές μου, για να κάνω την επαγγελματική μου τύχη στο εμπόριο, πόσο τυχαίο αργότερα που γλίτωσα από του χάρου τα δόντια γιατί μια άγνωστη φωνή με προφύλασσε από σοβαρά ατυχήματα; Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Που συμφωνήσαμε σε πολλά από την αρχή της πρώτης μας γνωριμίας (ηλεκτρονικής) με τον κο Χριστόφορο, που μου δόθηκε η ευκαιρία αργότερα να τον γνωρίσω δια ζώσης, που χάρηκε και χάρηκα πολύ από αυτήν την γνωριμία δεν είναι τυχαίο.
Όταν πρωτοκράτησα αυτό το βιβλίο στα χέρια μου, από ένστικτο και μόνο, ένιωσα τα συναισθήματά του να ξεχειλίζουν πριν καν το διαβάσω. Μπορεί να το ένιωσαν κι άλλοι. Αλλά οι περισσότεροι ήταν οι φίλοι του Άκη, ενώ εγώ ήμουν ο άγνωστος “χ” για τον κο Χριστόφορο.
Αν μπαίνω σε αυτή την διαδικασία, να πω λίγα πράγματα για το “ Οψέποτε - Στη γη του Γαλάζιου Νείλου”
δεν το κάνω για να κρίνω θετικά ή αρνητικά τον συγγραφέα του. Αυτή
είναι δουλειά άλλων, πιο ειδικών σε αυτά τα πράγματα. Προσωπικά κάνω
αυτό που προστάζει η καρδιά μου και το καταθέτω δημόσια, έτσι όπως
ακριβώς το νιώθω, για να δείξω πως τώρα και για πάντα, κάπου θα υπάρχουν
άνθρωποι που ίσως δεν τους γνωρίζεις, αλλά υπάρχουν για να βρεθούν
κάποτε με έναν μαγικό τρόπο στον δρόμο σου.
Ίσως στο χέρι του καθενός είναι να τους ανακαλύψει και να τους αντιμετωπίσει ως άγρια θηρία της ζούγκλας (με φόβο) ή ως ακόμη μια ανθρώπινη συνοδοιπορούσα οντότητα (με σεβασμό).
Ίσως στο χέρι του καθενός είναι να τους ανακαλύψει και να τους αντιμετωπίσει ως άγρια θηρία της ζούγκλας (με φόβο) ή ως ακόμη μια ανθρώπινη συνοδοιπορούσα οντότητα (με σεβασμό).
Σε ευχαριστώ
κε Χριστόφορε Παπαχαραλάμπους ,γιατί με βοήθησες να ξανά ανακαλύψω την
τέχνη να κάνει κανείς φίλους έστω και σε σχετικά ώριμη ηλικία. Αυτό το
έκανες με το υπέροχο βιβλίο σου το “Οψέποτε - Στη γη του Γαλάζιου Νείλου”...
Με κάθε σεβασμό
Βαγγέλης Τσερεμέγκλης.
Βαγγέλης Τσερεμέγκλης.
